ازبکستان
ازبکستان
جمهوری ازبکستان در بخش مرکزی آسیای میانه و بخش بزرگی از سرزمین‌های واقع در بین رودخانه‌های سیردریا و آمودریا قرار گرفته است. ازبکستان با پنج کشور قرقیزستان در شمال شرقی، قزاقستان در شمال و شمال غربی، ترکمنستان در جنوب غربی، تاجیکستان در جنوب شرقی و افغانستان در جنوب هم‌مرز است. مساحت سرزمین ازبکستان ۴۴۷٬۴۰۰ کلیومتر مربع و طول آن از شمال تا جنوب 0 کیلومتر و از غرب تا شرق 1425 کیلیومتر است.
ازبکستان دارای طبیعتی رنگارنگ و زمینی ناهمار است. بعضی مناطق آن دارای کوهستان‌های بلند و رودخانه و دریاچه‌های فصلی و بعضی مناطق دیگر آن از بیابان‌ها و زمینهای کم‌آب تشکیل یافته است. مناطق کوهستانی، تقریباً یک پنجم خاک ازبکستان را تشکیل می‌دهد و بلندترین نقطه آن در ازبکستان به 4643 متر می‌رسد. تعداد کل دریاچه‌های ازبکستان به حدود هشتاد می‌رسد که اکثر آن‌ها را دریاچه‌های کوچک تشکیل می‌دهد. بزرگترین دریاچه ازبکستان «آرال» نام دارد که بخش جنوبی آن به ازبکستان تعلق دارد.
ازبکستان پرجمعیت‌ترین کشور در میان جمهوری‌های آسیای میانه است و از لحاظ شمار جمعیت، سومین کشور بعد از روسیه و اوکراین قرار دارد. بنا به آمار سال 2004 جمعیت کشور به 26 میلیون نفر می‌رسد که حدود 63 درصد آن در روستاها زندگی می‌کنند.
در سال 1924 به شوروی سابق ملحق شد و در سال 1991 از آن استقلال یافت. کشوری کم ارتفاع است که فقط در مناطق جنوبی وشرقی، دارای ارتفاعات و کوههای مختلف می باشد. آب وهوای قاره ای وخشک، با زمستانهای کوتاه و ملایم، از ویژگیهای ازبکستان است. کوههای جنوبی این کشور، از جهت تولید برق و آبیاری زمینهای زیر کشت، اهمیت فراوانی دارند. این کشور، بزرگترین تولید کننده ماشین آلات و صنایع سنگین درآسیای میانه بوده، و به علت دارا بودن خاک حاصلخیز وچراگاههای فراوان، تولیدکننده کتان، گوشت و لبنیات نیز می باشد. ازبکستان، ذخایر معدنی و طبیعی مانند: زغال سنگ – نفت – آهن و گاز طبیعی دارد
کشوری کم ارتفاع است که فقط در مناطق جنوبی وشرقی، دارای ارتفاعات و کوههای مختلف می باشد. آب وهوای قاره ای وخشک، با زمستانهای کوتاه و ملایم، از ویژگیهای ازبکستان است. کوههای جنوبی این کشور، از جهت تولید برق و آبیاری زمینهای زیر کشت، اهمیت فراوانی دارند .غرب ازبکستان پست و عمدتا بیابانی است.
رودهای مهم: آمودریا ، کارادریا.
بلندترین نقطه: قله بانووکا 4488 متر
اقتصاد
این کشور، بزرگترین تولید کننده ماشین آلات و صنایع سنگین درآسیای میانه بوده، و به علت دارا بودن خاک حاصلخیز و چراگاههای فراوان تولید کنند کتان، گوشت و لبنیات نیز می باشد.ازبکستان یکی از بزرگترین تولید کنندگان پنبه در جهان است، ولی استفاده از آمو دریا و شاخه هایش برای آبیاری موجب کوچکتر شدن تدریجی دریاچه آرال شده است.
ازبکستان، ذخایر معدنی و طبیعی مانند: زغال سنگ ، نفت ، آهن و گاز طبیعی دارد، اقتصاد هنوز عمدتا در تملک دولت است از مرکز به برنامه ریزی میشود.
تاریخ معاصر
ازبکها تا قبل از تابع شدن خانهای بخارا و خیوه به تزار روسیه (طی 1868 تا 1873) تحت سلطه روسیه نرفتند.
پس از انقلاب روسیه، شورش باسمه چی(1918 تا 1922) در برابر حکومت شوروی مقاومت کردند، ولی خانها سرانجام سرنگون شدند (1920) و جمهوری شوروی برقرار شد (1923 تا 1924) ازبکستان هنگامی که مرزبندیهای آسیانه میانه شوروی تجدید سازمان یافت در 1924 ایجاد شد.
به دنبال کودتای فرجام کمونیستهای تندرو در مسکو (سپتامبر 1991) اعلام استقلال کرد و پس از انحلال شوروی (دسامبر 1991) از سوی جامعه بین المللی به رسمیت شناخته شد
نژاد
نژاد روس به فراوانی در این منطقه وجود دارد و نژاد ازبک هم همینطور، ولی هم اکنون در آنجا از نژادهای دیگر خیلی کم یافت میشود.
اتسویوکی اکابه، پژوهشگر آسیای میانه می‌نویسد: «در دوران باستان مردم آبادی‌نشین آسیای میانه ایرانی بودند. از سده ششم میلادی به بعد چند موج از گروه‌های کوچی ترک‌تبار به آبادی‌های منطقه رخنه کردند و از جمله در وادی فرغانه سکنی گزیدند که در پی آن، برخی از ایرانیان ویژگیهای ترکی کسب کردند. ترک تباران در روستاها و شهرها ماندگار شدند. علی‌رغم روند تاریخی ترکی‌سازی منطقه شمار زیادی از مردم در محل‌های مختلف ایرانی باقی ماندند و تا به سده بیستم میلادی رسیدند.[۲]
در سدهٔ دهم میلادی، منطقهٔ کنونی ازبکستان جزیی از قلمرو سامانیان بود[۳]. منطقهٔ کنونی ازبکستان بعدها به ترتیب جزئی از حکومتهای غزنوی، سلجوقی، خوارزمشاهی ، مغول ، تیموری و ازبک شد. در سدهٔ نوزدهم میلادی ، غرب و شمال ازبکستان زیر سلطهٔ خانات خوارزم ، و جنوب ازبکستان جزئی از خانات بخارا بوده‌است. خانات بخارا و خوارزم در سال ۱۸۶۶ زیر سلطهٔ روسیه درآمدند. شیبانی‌ها به مدت ۴۰۰ سال در ازبکستان حکومت کردند.
پس از انقلاب اکتبر، در سال ۱۹۲۴ ، جمهوری ازبکستان (جزئی از اتحاد جماهیر شوروی) تشکیل شد. پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی ، در سال ۱۹۹۱ ، ازبکستان به استقلال دست یافت. واژهٔ ازبکستان از دو بخش "ازبک" و "ستان" تشکیل شده است، که به معنای "سرزمین ازبکها" است.
دیدنی های ازبکستان، جاذبه های گردشگری ازبکستان